Het burgerschapsonderwijs is op dit moment weliswaar verplicht maar te vrijblijvend. ‘De school is meer dan een plek om kinderen op te leiden tot een baan. Het is een plek om je op te leiden voor het leven’, aldus minister Slob in 2018
Middelbare daltonschool “Haarlemmermeer Lyceum Zuidrand” heeft het antwoord op de discussie over burgerschap al jaren in huis.
De gebeurtenissen rondom het Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam laten zien dat de opdracht aan het onderwijs om bij te dragen aan burgerschapsvorming weliswaar noodzakelijk is, maar zeker geen gemakkelijke opgave. Op dit moment wordt gewerkt aan een curriculumherziening primair en voortgezet onderwijs. Dit jaar nog moet er een voorstel liggen voor de Tweede Kamer. De burgerschapsvormende functie van het onderwijs is hierin een hot politiek item.
Helen Parkhurst was al in 1922 van mening dat de school de taak heeft de leerling voor te bereiden op het leven in een moderne democratie. De sociale en maatschappelijke vorming van leerlingen moet volgens haar gericht zijn op het creëren van “fearless human beings”. Duidelijk is dat minister Slob en Helen Parkhurst veel gemeenschappelijke idealen hebben wat betreft burgerschap.
Op het Haarlemmermeer Lyceum, locatie Zuidrand ontwikkelde docent Nederlands Dennis Klaver een uniek vorm van burgerschapsonderwijs: het vak retorica. Tijdens deze lessen staan debatteren en speechen centraal. Sociale vorming speelt een prominente rol. Uitgangspunten van de verschillende debatwerkvormen staan vaak in het teken van uiteenlopende maatschappelijke thema’s en er worden regelmatig gasten van buiten de school uitgenodigd. Behalve debatteren en jureren leren de jongeren rollen innemen die soms ver van ze afstaan. Het verdedigen van een standpunt waar zij misschien zelf niet achter staan stimuleert het begrip voor andere standpunten. Door te participeren in het debat werken leerlingen aan het zelfvertrouwen en leren omgaan met teleurstellingen. Vaardigheden die naadloos aansluiten bij de kernwaarden van het daltononderwijs en de doelen van het burgerschapsonderwijs.
In een uitgebreid artikel in DaltonVisie van maart 2019 leest u hoe het Haarlemmermeer Lyceum Zuidrand, met behulp van het vak retorica, invulling geeft aan burgerschapsvorming en hoe het daltononderwijs ruimte biedt het vak te integreren binnen het curriculum. Ondersteund met de resultaten van onderzoek gedaan over retorica wordt beschreven hoe het vak aansluit bij de huidige eisen die gesteld worden aan burgerschapsvorming. Ook laat het zien welke raakvlakken er zijn met de ideeën van Helen Parkhurst over de taak van een daltonschool wat betreft de persoonlijke ontwikkeling van de leerling.
Deel deze pagina
Uitgelicht
