Verantwoordelijkheid, verantwoordelijkheid geven en nemen, het klinkt zo logisch, het klinkt zo vanzelfsprekend. Maar om het jezelf eigen te maken is misschien wel een levenslang proces. Soms kunnen leerlingen een voorbeeld zijn van het nemen van verantwoordelijkheid, een voorbeeld waar volwassenen van kunnen leren.

Op een zaterdagochtend loopt een daltonleerling op een dorpsplein. Het is nog redelijk vroeg, er lopen toch al genoeg mensen op het plein. De leerling heeft stage gelopen bij een kleine opvangplek voor mensen die het maatschappelijk moeilijk hebben. Ze is op het plein om te winkelen.

Min of meer out of the blue staat er een naakte persoon op het plein bij de ingang van de overdekte winkelpassage.

Wat doe je dan?

De meeste mensen kijken met enige verwondering naar de situatie, met verlegenheid tot handelen. De leerling pakt bij de eerste beste winkel een doek, drapeert het doek over de naakte persoon en brengt hem/haar naar de kleine opvangplek die ze in haar stage heeft leren kennen.

Het is niet zo dat dit daltonkind van vijftien het zo maar even deed. Ze had echt wel de reflectiemomenten met haar ouders en haar coach nodig om bewust te worden van haar krachten om hier verder in te kunnen groeien. Verantwoordelijkheid geven en nemen is ook een proces van vallen en opstaan.

Deze leerling zei, toen ze op de daltonschool instroomde, dat ze niets te leren had. Ze wist immers alles al. Na haar examen schreef ze op een kaart dat ze zichzelf beter had leren kennen door de gesprekken met haar coach. ‘Ik ben hier een persoon geworden.’

In het reflecteren had ze blijkbaar ook flinke stappen gemaakt, de ontwikkeling van reflectie en verantwoordelijkheid gingen hand in hand. Ze was zich bewust dat dit gebeurde in de verbinding met de volwassenen om haar heen.

Een ander voorbeeld.

Een groepje examenkandidaten is verantwoordelijk voor de organisatie van het examenfeest. Ze hebben een leuk idee, elk meisje nodigt een jongen uit om in de mooiste kleding en met de mooiste auto naar het feest te komen. De fotograaf zal van elk koppel een herinneringsfoto maken.

Dan zegt één van organisatoren, hoe doen we dat met Jan (deze naam verzin ik even)? Jan was de minst populaire jongen waar geen enkel meisje iets mee te maken wilde hebben.

Het was even stil. ‘Dat is geen probleem.’, zei een van de meest populaire meisjes. ‘Ik nodig Jan uit en neem hem mee naar het examenfeest.’

Was ik zover toen ik zestien was, was jij al zover toen je zestien was?

Leerlingen leren van hun leerkrachten. Hoe ze ook puberen, ze hebben de volwassenen in hun leven nodig om te kunnen groeien. Het leerproces is ook wederkerig, volwassenen leren ook van leerlingen.

Frans van der Sman

Deel deze pagina

Uitgelicht