René Berends, Vera Otten-Binnerts, Symen van der Zee, NDV-Nieuwsbrief, september ‘23
In het archief van de NDV bevinden zich bronnen die het beeld kunnen verrijken van de historische ontwikkeling van het daltononderwijs. Periodiek presenteert en becommentarieert het lectoraat Vernieuwend Onderwijs in de Nieuwsbrief steeds één zo’n bron.
In het boek Thirty Schools Tell Their Story van de Progressive Educational Association uit 1943 is een hoofdstuk opgenomen over de school van Parkhurst in New York. Het geeft een mooi beeld van het onderwijs op haar school, zo’n twintig jaar nadat ze Education on the Dalton Plan schreef.
In het hoofdstuk volgen we Ann Martin ‘a day in school’. Zij is een leerling in grade 8 (13 of 14 jaar oud), het jaar voordat ze naar de ‘high-school’-afdeling gaat (grade 9 t/m grade 12).
A Day in School
Ann Martin, a junior, arrives at school between 8:30 and 8:40 in the morning, and goes immediately to the cloakroom in the basement, where she leaves her wraps, and puts on her school smock. She goes up to the fourth floor and looks at the schedules for the day, which are posted on the bulletin board. From this she learns what conferences of her class, for presentation of new materials, are to bel held during the day, and what hours she will be free. She knows that she will have from two to three hours of free time, and the schedule tells her just when this time will come.
She then gets her books and notebook from her small locker on the third floor, and by 8:45 is in the room where her House Meeting will be held. If she reaches her House a bit early, she will have time to chat with other House members, who are girls from all four classes; or she may talk with her adviser about a project she is working on, or about the new dress she is going to wear at a dance on Friday night.
House Meeting begins with the taking of attendance. The adviser then asks whether any of the students are having difficulty in getting materials they need for their work, or in getting help from any of their teachers. If such difficulties have arisen, she may ask individuals to see her later in the day for further discussion of the problem. Some of the freshmen who are new in Dalton School have been having difficulty in planning how to use their free time, and the older students ask them questions and make suggestions for working which they have found useful. The adviser takes part in this discussion as one member of the group. At the end of the meeting the group agrees to spend the next House Meeting in planning a program to present at a Friday Assembly the following week.
Ann had learned from the schedule that she had the first two hours of the morning free. At nine she goes to the library and opens her set of Study Guides to the social studies section. She has already worked through about half of the six weeks of study and activity outlined in these guide sheets, and is ready to begin work on an individual project. She has already had a conference with the social studies teacher and has decided that she will write a short biography of Luther, in connection with the study of the Protestant Reformation.
Ann spends sometime in the library outlining the kinds of materials she wishes to collect, and then, with the help of the librarian, finds out which of the materials she needs can be found in the school library. She then goes up to the ‘laboratory’ where her social studies teacher spends the day, and finds that the teacher is free. Together they discuss what other materials Ann will need to look for outside the school, and the teacher suggests that perhaps Ann would like to attend a Lutheran church service the following Sunday. After this conference is over, Ann goes to the English laboratory, hoping to talk with the teacher there about her topic on Luther. But she finds the teacher busy with a small group of seniors, and she decided that she had better see Miss S. at recess, to arrange an appointment with her. She feels that she has made a good beginning on her topic, and decides to spend the half-hour before the morning intermission reading some French. She looks into the French laboratory, sees only a few students there, and decides she will work there, so that she can ask the French teacher’s help in case she should need it. She finds three of her classmates working there, and at about 10:45 they gather around the teacher and enter into a lively discussion as to whether the behavior of the eighteen-year-old girl in the French novel they are reading is what one would find in a Dalton girl of that age. At 11:00 a gong sounds through the hall, announcing the beginning of intermission. Teacher and students walk down to the first-floor room, known as the East Hall, continuing their discussion as they go. Here they find most of the students and teachers of the high school buying refreshments, either from the small soda fountain or from the table of cookies, fruit, and milk. Ann finds her English teacher and makes an appointment for an individual conference with her the following morning, and then talks with friends till the end of the intermission period at 11:15.
For the next hour she meets with all the juniors in a social studies conference, where they discuss what they have read in a variety of sources about the causes of the Reformation. The teacher adds points on the topic, and the conference continues with discussion of the way in which the lives of those who became Lutherans were changed by their withdrawal from the Catholic Church. Some of the students wonder whether the lives of Catholics and Lutherans are very different from one another today, and Ann says she hopes that she can later help to answer that question. The class then discovers that one of the group is a Lutheran, and she offers to take Ann to church with her and arrange a conference between Ann and the Lutheran pastor.
De voorgevel van de New York De bibliotheek van de New York Dalton
Dalton School, circa 1940 School, circa 1960
At 12:15 Ann goes to a French conference, where she meets with 15 girls who are at about her own level of advancement in the study of French. The teacher is asked to explain certain difficult constructions in the novel they are reading, and this entails a review of certain principles in grammar. The last 15 minutes are spent in a discussion of the people in the novel, and the teacher contributes some facts about life in France at the period in which the book was written.
At 1:00 the girls take the elevator to the gymnasium on the tenth floor, where their lunch is served. Ann glances into the senior lunchroom, where the senior girls are gathering, and thinks how exciting it will be next year when she is a senior – and yet it will be a rather serious matter to be a senior, when all the girls in the lower classes think one should be able to do so many things will, and one has to think and plan for what one will do after Dalton is over!
By 1:30 Ann and her friends have finished lunch, and they go down to the fourth-floor corridor, where they dance for 15 minutes, before committee meetings begin. (Had it been a different day of the week, Ann would probably have spent the half-hour from 1:30 to 2:00 in the music studio, listening to records which the Music Committee had arranged to present. Ann is a member of the Committee on the Intellectual Life, and her group spend the half-hour sorting clippings for their section of the bulletin board and discussing whether it will be wise to try to arrange for an interested group of girls to go to an evening forum at the Town Hall. They finally agree to talk with the teacher of senior science, to learn whether he would be willing to go to the forum with such a group.
From 2:15 to 3:00 Ann has a free period and, since she feels a bit tired after the heated discussion of the committee meeting, she decided to ‘take it easy’ and spend the time reading a play which she is going to report on in English class. As she reads she makes a few notes as to the possibility of her class presenting the play as their yearly class play.
At 3:00 Ann puts her books and supplies away in her locker, and spends a few minutes ‘relaxing’. At 3:15 she leaves her friends, who scatter to gymnasium, art studies, or theatre. Ann goes to glee club practice, where the group is preparing some songs which are part of the program the high school is giving for the whole school on Lincoln’s birthday.
At 4:30 Ann and two friends collect their wraps, leave their smocks in the cloakroom, and hurry down to the corner drugstore for an orangeade. After a time the dramatics teacher comes into the drugstore for a cup of coffee, and joins the students. A long discussion of the recent play given by the seniors follows, with many pros and cons as to whether this junior class wants to give a play when they become seniors.
Ann reaches home at 6:00, with an hour to talk with her family and to listen to the radio before dinner. She arranges to come home for lunch on Friday, and to go shopping with her mother in the afternoon. At 8:30 she goes to her room and studies until 10. Half an hour of ‘puttering around’ comes next, with some cookies and a glass of milk to help ‘make her sleepy’. As she drops off to sleep, she thinks, “This has really been a good day!”
Commentaar
Vooraf moet nog gezegd worden dat het gebouw van de New York Dalton School veertien etages kent. De ‘high school’-afdeling is dan nog een meisjesschool. De onderbouw van de school is in 1939-1940 al wel gemengd (co-educational). Ann Martin is nog ‘a junior’ op de ‘junior high school’ (vergelijkbaar met de eerste en tweede brugklas: leeftijd 13-14 jaar).
De oriëntatie in de school is veel meer verticaal dan horizontaal. De lift en de trappen zijn belangrijke ontmoetingsplekken.
Alle leerlingen hebben op school een schooluniform en een locker.
Het Bulletin board speelt een centrale rol in de organisatie van de school. Hier worden (wijzigingen in) het rooster voor de dag vermeld en andere mededelingen gedaan.
De leerlingen zijn ingedeeld in ‘houses’, heterogeen over de leerjaren. De dag begint in de eigen ‘house’. Dan wordt met een leraar, de ‘house adviser’ de dag besproken. Die checkt of iedereen aan het werk kan. Zijn er nog spullen nodig? Andere vragen? Ook helpen oudere kinderen de jongere, bijvoorbeeld bij het plannen, e.d.
De grondgedachte is dat kinderen ‘vrij’ de beschikking hebben over hun eigen tijd, behalve wanneer er in het rooster lessen of ‘meetings’ ingepland zijn.
Het weekrooster laat ook zien dat er allerlei ‘meetings’ zijn, zoals de Friday Assembly.
De taak (‘assignment’) heeft zich inmiddels ontwikkeld tot een Study Guide. Dat is een soort handleiding met informatie en opdrachten per vak.
Kinderen hebben ook een eigen ‘individual project’. Daarvoor zoekt Ann eigenstandig informatie in de bibliotheek en overlegt op eigen initiatief met docenten over haar project. Voor het werk aan die projecten doen kinderen ook buiten school verschillende activiteiten.
Opdrachten voor de vakken worden in de vaklokalen. Zo gaat Ann naar het vaklokaal voor Frans om haar Franse roman te lezen en om het er met haar medeleerlingen en haar docent Frans over te hebben.
Opvallend is dat er geen schoolbel is, alleen klinkt de gong voor de pauzes. Die worden samen besteed met de leraren. Opmerkelijk is ook dat er een lunch geserveerd wordt. Dat gebeurt voor de ‘juniors’ grappig genoeg in de gymzaal.
In de tekst staat twee keer dat Ann nadenkt over haar gedrag. Wat wordt er verwacht van een ‘dalton’ girl? Wat zal ze straks moeten doen als ‘senior’.
De leerlingen zijn allemaal wel lid van een of andere commissie. Ann bijvoorbeeld van de ‘Committee on the Intellectual Life’. Voor het werk van zulke commissies nemen de leerlingen op school tijd, maar overleggen ze ook na schooltijd.
Het is ook gebruikelijk dat docent naar aanleiding van vragen van leerlingen meegaan om buiten school activiteiten uit te voeren.
Het zijn lange dagen op school. Ann is er tot half 5 ’s middags en gaat na school ‘op de hoek’ van de straat nog wat met vriendinnen drinken. Daar ontmoet ze ook nog docenten, waarmee ze informeel nog wel over schoolse zaken praat. In dit geval over het toneelstuk. ’s Avonds neemt ze ook nog tijd voor schoolwerk. Het lijkt erop dat dat niet specifiek ‘huiswerk’ is, maar werk waar ze uit zichzelf mee verder gaat.
Wat zien we hiervan terug op onze daltonscholen in Nederland?
Zoals Ann de dag start, zien we dat op vele daltonscholen ongeveer ook zo; kinderen komen binnen op school, hangen hun jassen en tassen op en kunnen zien op het bord in hun groep wat voor belangrijke gebeurtenissen er op die dag zullen plaatsvinden. Op heel veel daltonscholen wordt gewerkt met een inloop waarbij kinderen zelf de dag starten met plannen en het werken aan taken en opdrachten. Kinderen kunnen bijvoorbeeld op dat moment werken aan eigen doelen of alvast opdrachten van hun (week)taak en kunnen kiezen waar ze gaan zitten (op een eigen vaste plek of een flexibele plek in de klas, gang of leerplein).
Na de inloop wordt de dag gezamenlijk gestart en volgen er instructies; niet alle instructies gelden voor alle kinderen, maar de meesten wel. Dit is een groot verschil met de dag van Ann. Voor de kinderen op de Nederlandse daltonscholen worden er diverse instructies gegeven gedurende de dag en ligt er veel meer ‘vast’ in het programma dan voor de kinderen op de school van Ann.
Zoals Ann lid is van een commissie hebben we in Nederland de leerlingenraad waarin kinderen kunnen participeren. Er zijn klassenvergaderingen of er is een ideeënbus waar kinderen hun mening kunnen geven en nieuwe ideeën kunnen inbrengen voor bijvoorbeeld het verbeteren van het leren op school, de organisatie en het pedagogisch klimaat. Kinderen worden gedurende de dag gestimuleerd om na te denken over hun gedrag en over hun handelen.
De indruk die de dag van Ann meegeeft, is dat er veel vrijheid is voor eigen invulling en kansen om te kunnen exploreren, groeien en vormen. Er zijn langere periodes van werken aan eigen opdrachten en ‘assignments’. Deze zijn ook complexer en lijken geen ‘invuloefeningen’ te zijn, zoals we veel zien in de Nederlandse methoden. Hier ligt een kans en een taak van zowel de leraar als de leerling. Hoe delen we de dagen in? Wat is belangrijk om met de kinderen samen te doen en wat zelfstandig laten ontdekken, onderzoeken, uitproberen etc.? Welke instructies zijn er daadwerkelijk nodig? Wat is de inhoud van de instructie? En voor wie geldt de instructie? Wat kunnen de kinderen zelf? Waarbij hebben ze hulp nodig en wie kan hen die hulp bieden? Wat willen we de kinderen leren en welke middelen zetten we daarvoor in? Vorm volgt namelijk functie. Instructie is een middel, een methode is een middel. Het is geen doel op zichzelf staand.
Wat weten we vanuit de wetenschap?
In de dag van Ann komen talloze aspecten van onderwijs naar voren die sinds lange tijd onderwerp van wetenschappelijke studie zijn. Denk bijvoorbeeld aan het schoolklimaat, het begeleiden van leerlingen, formuleren van taken, samenwerkend leren, enzovoorts. Meest opvallend is echter de aanspraak die de daltonschool doet op het zelfregulerend vermogen van Ann. Er wordt veel van haar verwacht. Tegelijkertijd is Ann ook wel een zeer voorbeeldige leerling. Ze is zich bewust van het eigen denken en handelen en zeer wel in staat om dit op het juiste moment in de juiste richting te sturen. Wetenschappelijke studies (en de praktijk ook) tonen aan dat niet alle leerlingen daartoe automatisch in staat zijn. Vaak is hulp en ondersteuning nodig.
Waarop en wanneer is dan precies instructie, begeleiding en feedback nodig? Tijdens de voorbereiding gaat het om de planning van de leertaak, dus het bekijken wat de leerdoelen zijn, nagaan welke voorkennis, strategieën en middelen nodig zijn om de doelen te bereiken, schatten hoeveel tijd het kost en nagaan welke steun nodig is. Wanneer de leerling aan de taak werkt, staat de regulatie van het leerproces, ofwel nagaan of voortgang wordt geboekt, of ingezette strategieën en hulpmiddelen werken, de motivatie op peil is en of aanpassingen en/of extra steun nodig is. Tenslotte is aan het eind van de leertaak de evaluatie van belang. Een leerling moet nagaan in hoeverre de doelen zijn behaald en wat anders, beter had gekund. Vanuit daar kunnen lessen worden getrokken voor de volgende keer (zie bijv. Dignath et al., 2008; Sins, 2023).
Een leerling als Ann heeft waarschijnlijk veel minder instructie, begeleiding en feedback nodig dan sommige andere leerlingen. Leerlingen die minder getraind zijn om zichzelf te reguleren, zullen meer bij de hand genomen moeten worden. Een gedifferentieerde aanpak ten aanzien van zelfsturing en regulatie is dus van groot belang. Daarnaast is het zaak om de instructie, begeleiding en feedback op zelfregulatie te verweven in het gehele onderwijs. Denk- en leervaardigheden moeten niet als apart ‘vak’ worden aangeboden, los van de onderwijsinhouden. Alle docenten moeten in staat zijn om doordacht, kundig en gedifferentieerd bij te dragen aan zelfregulerend vermogen van alle leerlingen. Dit vereist kennis, kunde en ervaring.
Ann valt uiteindelijk in slaap met de gedachte ‘This has been a really good day’. Helaas geldt dit niet voor alle leerlingen. Internationaal vergelijkend onderzoek toont dat Nederlandse leerlingen in het voortgezet onderwijs verhoudingsgewijs weinig gemotiveerd zijn voor het leren (Inspectie van het Onderwijs, 2019). Dat is zorgelijk. Wanneer het onderwijs leerlingen niet aanzet tot leren, zullen leerlingen ook meer moeite hebben om zich voor het leren te motiveren. Daarom ter reflectie nog tien ‘evidence informed’ onderwijsprincipes om leerlingen voor het leren te motiveren.
- De school zorgt voor een veilige omgeving met een ordelijk leerklimaat voor leerlingen.
- Het onderwijs is doelgericht.
- De school biedt een uitdagend leerstofaanbod.
- De leerlingen worden gestimuleerd ‘hogere denkvaardigheden’ te gebruiken.
- De leerlingen krijgen effectieve/constructieve feedback.
- De school laat zien dat ze hoge verwachtingen heeft van leerlingen (kansenonderwijs).
- De leerlingen doen succeservaringen op.
- Er is sprake van een positieve relatie tussen school en leerlingen.
- De leerlingen hebben regie over hun leerproces.
- De leerlingen hebben een perspectief op de toekomst.
Literatuur
Dignath, C., Buettner, G., & Langfeldt, H.P. (2008). How can primary school students learn self-regulated learning strategies most effectively? A meta-analysis on selfregulation training programmes. Educational Research Review, 3(2), 101-129. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2008.02.003
Inspectie van het Onderwijs (2019). Motivatie om te leren. Motiverende kenmerken van het voortgezet onderwijs. Utrecht: Inspectie van het onderwijs.
Progressive Educational Association Staff (1943). The Dalton Schools. In vol 5: Thirty Schools Tell Their Story, p. 143-184. New York, London: Harper & Brothers.
Sins, P. (2023). Zelfregulerend leren gaat niet vanzelf. Maar hoe dan wel? Rotterdam: Hogeschool Rotterdam Uitgeverij.
Deel deze pagina
Uitgelicht
