In 2016 schreef ik een kort artikel in DaltonVisie onder de titel ‘Daltonboek 2.0’. In oudere daltonboeken werd vooral beschreven WHAT de school allemaal deed aan daltondingen. Ik stelde daar voor “Het daltonboek” vorm te geven vanuit de gedachte van Sinek: WHY, HOW en WHAT. Hierbij begin je met je visie, de bedoelingen (het WHY), legt vervolgens uit dat je daaraan gaat werken vanuit de daltonkernwaarden (het HOW) en vervolgens kun je dan nog vertellen wat je precies doet om dalton vorm te geven (het WHAT). Bij de visitaties na 2021 zien we steeds meer daltonboeken die vormgegeven worden vanuit deze WHY-HOW-WHAT-systematiek. Een werkwijze, die trouwens prachtig aansluit bij de reflectieve opzet van de huidige visitatie.
Soms word je ingehaald door het veld. Een daltonboek wordt dus steeds meer geschreven vanuit de bedoelingen. Eenzelfde ontwikkeling zag ik op verschillende scholen bij de opzet van de kijkwijzer. Kijkwijzers worden vaak opgezet vanuit de kernwaarden en vervolgens wordt beschreven WHAT er in de school precies gebeurt. Tot mijn grote vreugde zag ik het afgelopen jaar op verschillende scholen (ver uit elkaar) een kijkwijzer waarin behalve het WHAT, de focus steeds meer wordt gelegd op de bedoelingen. Naar mijn gevoel een krachtige ontwikkeling, die navolging verdient.
Hieronder vind je stukjes van de kijkwijzers van een tweetal daltonscholen (i.o.!).
Als eerste een stukje van de kijkwijzer in ontwikkeling van de St Laurentiusschool uit Kekerdom (bij Millingen):
En in noord-Groningen begint ook fusieschool Het Noorderlicht elk deel van haar kijkwijzer vanuit de doelen:
Ik denk dat deze ontwikkeling navolging verdient.
Een kijkwijzer werd vroeger gebruikt bij klassenbezoeken door directeur of daltoncoördinator. Op verschillende scholen wordt ook gebruik gemaakt van de kijkwijzer bij collegiale consultatie. Soms spreken scholen af dat elke leerkracht in de komende maand tenminste één keer bij een andere collega op bezoek gaat. In die maand staat steeds een stuk van de kijkwijzer centraal. Na de maand is er een daltonbijeenkomst waarin de ervaringen worden uitgewisseld. WHAT hebben we in de verschillende klassen gezien? Doen we allemaal hetzelfde? Loopt er een daltonlijn door de school?
Een kijkwijzer zoals boven omschreven zal zowel de nagesprekken tussen de elkaar bezoekende collega’s als de teambreed nagesprekken op een hoger niveau tillen. Waarschijnlijk wordt steeds meer niet alleen besproken WHAT de afspraken waren en hoe dat ging, maar zal de focus steeds meer op de bedoelingen komen te liggen.
Weer een stapje verder op weg naar steeds meer dalton…
Hans Wolthuis, maart 2022
Deel deze pagina
Uitgelicht
