Dalton en haar contacten met de inspectie

Dalton en haar contacten met de inspectie,

Op 19 januari is er weer een overleg geweest tussen de Nederlandse Dalton Vereniging en de Inspectie van het Onderwijs. We hebben gesproken met Conny Janssen en Frank van der Knaap (inspecteurs po). Gespreksonderwerp was o.a. het onderzoek naar het nieuwe visitatiekader in primair en voortgezet daltononderwijs

De Nederlandse Dalton Vereniging (NDV) heeft in 2016 een evaluatief onderzoek laten uitvoeren naar het nieuwe visitatiekader in het daltononderwijs onder leiding van de Lector Vernieuwingsonderwijs Saxion (rapport ‘Eigenaarschap, Meedenken en Opdenken’)*. 

Uit de rapportage en uit het gesprek met de aanwezige leden van de NDV blijkt dat de werkwijze van de inspectie en van de daltonvisitatiecommissie grote overeenkomsten vertonen. 

Zo werken zowel de NDV als de inspectie in haar onderzoek steeds minder met een gestandaardiseerd instrument (indicatoren/afvinklijstjes). Andere overeenkomsten zijn: gezamenlijke lesbezoeken met een observant van de school, praten met alle geledingen ook ouders en leerlingen, feedbackgesprek met directie (MT), ib-er/zorgcoördinator, bestuur en een vertegenwoordiging van leraren. Zowel in het inspectierapport als in het visitatieverslag krijgt het bestuur ruimte om een bestuurlijke reactie te geven op de bevindingen en de koers naar de toekomst te schetsen.

Daarnaast krijgt de school zowel bij de NDV als bij de inspectie meer ruimte om zichzelf te presenteren. Een andere relevante overeenkomst is de zelfevaluatie door de scholen. Opgemerkt wordt dat het voor de werklast van scholen, goed is om te onderzoeken in hoeverre de inspectie en de NDV gebruik kunnen maken van aanwezige zelfevaluaties van de scholen om overlapping van vragen te voorkomen.  

De volgende stap van de NDV is het instellen van een taskforce die de opdracht heeft concrete voorstellen uit te werken voor visitatie. Hierbij gaat men uit van elementen van waarderend onderzoek en dat de school verantwoordelijk is voor het eigenaarschap voor de daltonidentiteit en de werkwijze. 

Borging is geen kernwaarde meer, maar een voorwaarde. De NDV gaat uit van vijf kernwaarden. In de visitatie gaat ook de toekomstige ontwikkeling: waar sta je over ongeveer 5 jaar? een rol spelen. Dus de visitatie moet ook antwoord geven op de vraag: Help ons om  te komen tot ….. (vergelijk de schooleigen doelen / criteria voor eigen kwaliteit van de school)

De visitatie heeft 5 doelen:

1. Waarderen wat er is

2. Versterken wat werkt

3. Open en onderzoekende houding tonen

4. Het proces is van alle betrokkenen, dus het eigenaarschap

5. Het proces levert alle voor alle deelnemende partijen energie op

Op de website van de NDV zijn alle visitatierapporten, reactie visitatieteam en reactie school te vinden.

 

Het nieuwe waarderingskadering van de Inspectie

De ervaringen van de inspectie met het nieuwe waarderingskader is met de NDV gedeeld. Hierbij is aangegeven dat de scholen vanaf augustus 2017 minder (intensief) bezocht zullen worden. Dit komt voort uit het Bestuursgerichte Toezicht. In deze vorm van toezicht doet de inspectie onderzoek naar verschillende standaarden op zowel bestuurs- als op schoolniveau. In de praktijk zal dit betekenen dat er enkele onderzoeken op de scholen (steekproeven) worden gedaan om het beeld van het bestuur te verifiëren. De leden van de NDV stellen vraagtekens bij deze aanpak, zij geven aan dat de inspectie op deze wijze minder zicht zal krijgen op de kwaliteit van het didactisch handelen.

De NDV geeft aan graag hun waarderingskader te laten aansluiten op het nieuwe kader van de inspectie, zodat beide partijen gebruik kunnen maken van dezelfde informatie tijdens een onderzoek. 

 

Laatste ontwikkeling daltonscholen

De NDV meldt dat het leerlingaantal op de daltonscholen inmiddels de 100.000 is gepasseerd. Niet alleen het daltononderwijs in het primair onderwijs groeit, maar ook in het voortgezet onderwijs. Naast het Spinozalyceum is er nu ook een dependance in Oost. Het Spinoza Lyceum was de enige openbare Daltonscholengemeenschap voor mavo, havo en vwo in Amsterdam. De nieuwe vestiging start met ongeveer 120 leerlingen, met een mavo, havo of vwo advies van de basisschool en groeit uiteindelijk uit tot een volwaardige school. Dit Lyceum wil met zijn tweede school het huidige daltonconcept vernieuwen: Spinoza20first met als ondertitel Daltonlyceum mhv+  Deze naam staat voor meer gepersonaliseerd en taak- en toekomstgericht onderwijs waarin “we het systeem van vaste klassen naar niveau en uurroosters meer flexibel gaan inrichten”.

De verwachting is dat het Caland Lyceum (Nieuw West) Daltonschool gaat worden: in schooljaar 17-18 wil de school in haar brugklassen met daltononderwijs beginnen.

De directeur van de daltonschool De IJsbreker in Amsterdam Noord wil samenwerking tussen haar school en het VO tot stand brengen om ook in Noord een doorgaande PO-VO te kunnen bieden. De NVD ondersteunt dit initiatief.

Verder is er ontwikkeling in de Haarlemmermeer. Ook in Nieuw Vennep is er VO daltononderwijs op het Haarlemmermeerlyceum als vervolg op de vier daltonbasisscholen in de regio.

De NDV heeft geen beleid om haar marktaandeel te vergroten. Wel wil de NDV eigenlijk in heel Nederland daltononderwijs PO en VO aan ieder kind gunnen. Er zijn nog wat witte vlekken op de Nederlandse kaart b.v. in Limburg. Op dit moment gaat het goed met de uitbreiding van het daltononderwijs, er zijn meer dan 100.000 leerlingen die dit onderwijs volgen.

*Auteurs:

Patrick Sins (lector Vernieuwingsonderwijs Saxion en Thomas More hogeschool)

Koen Groeneveld (oud directeur Vereniging Bijzondere Scholen (VBS) en

Vera Otten-Binnerts (intern begeleider Daltonschool Corlaer en bestuurslid NDV)

 

Laatste nieuws vanuit het Algemeen Bestuur

Tijdens het jaarlijkse overleg op Schiermonnikoog heeft het Algemeen Bestuur van de NDV de laatste hand gelegd aan het maken van een daltonpaspoort. Dit paspoort geeft de belangrijkste kenmerken van ons daltononderwijs weer. Met dit paspoort als basis kan elke instelling het paspoort uitbreiden met haar eigen “gezicht”. Ook een verkorte versie van ons meerjarenbeleidsplan zullen wij op de komende Algemene Leden Vergadering van 22 maart a.s. presenteren.

 

100.000e daltonleerling op basisschool De Magneet in Amersfoort

Op woensdag 8 maart zal het dagelijks bestuur een bezoek brengen aan daltonschool (in oprichting) De Magneet in Amersfoort. Op feestelijke wijze zullen we stil staan bij het feit dat met het lid worden van deze nieuwe daltonschool de NDV het magische aantal van 100.000 leerlingen passeert. Alle daltonscholen ontvangen een koker met grote daltonposter om hier op de eigen school tijdens de open dag op 15 maart aandacht aan te besteden. Op naar de 200.000.

 

Willem Wagenaar

Voorzitter NDV