Ik ben, dus denk even niet 

Het is vandaag, op het moment dat ik deze column schrijf, Paarse Vrijdag. Bij mijn ontbijt hoorde ik dat er scholen zijn die gestopt zijn met het vieren van Paarse Vrijdag, omdat enkele ouders hun kind thuis houden als er openlijk aandacht besteed wordt aan Paarse Vrijdag. Ik zucht en trek mijn paarse blouse (die ik een keer per jaar draag) uit de kast.   

We zijn nog maar net voorbij de week waarin weer op andere plekken Sinterklaasfeesten niet door zijn gegaan omdat het zonder ‘zwarte’ Pieten geen echt Sinterklaas is. En andere plekken waar geprotesteerd wordt, omdat het feest juist wel met meer dan alleen roetveegpieten georganiseerd zou gaan worden. 

En dat allemaal terwijl we naar de lichtjestijd gaan: de adventstijd. En of je nu een religieuze, atheïstische, agnostische of humanistische kijk op Kerst hebt, de universele boodschap van vrede, verdraagzaamheid en medemenselijkheid lijkt in 2024 verloren te gaan in een brute, harde, kakofonische wereld. 

Ex-chef Nederland, nu de hoogste baas van de NAVO, Rutte roept ons op om ‘geestelijk voor te bereiden op oorlog’. “Hoe doe ik dat?” vraag ik me af? Wie van ons heeft nog een oorlog meegemaakt, zodat je je er geestelijk op kunt voorbereiden? Gelukkig bijna niemand die in Nederland geboren is. Misschien kunnen we te rade gaan bij onze leerlingen uit Syrië, of Oekraïne, of Israël, Gaza, Libanon of…? De rij landen is langer dan we zouden willen…  

Ik wil me geestelijk voorbereiden op de kerstdagen. En op het volgende jaar, weer een frisse nieuwe start in januari. Op het jaar dat het daltononderwijs in Nederland 100 jaar bestaat. Op mijn lessen, die ik toch weer beter en meer dalton wil maken. Want de inspiratie van het daltoncongres afgelopen november ijlt nog lekker na. Ik wil me niet geestelijk voorbereiden op oorlog. Hoe rijm ik zoiets nu met een baan op een daltonschool? Met elke dag die neuzen van leerlingen. Lief, duf, soms een beetje stout, soms een beetje droef, vaak breeduit lachend en in elk geval altijd recht mijn hart in.  

Ach en daar zit natuurlijk, zoals altijd, de crux: als je in een lokaal bent, samen met leerlingen, dan leef je in het moment. Je staat vol aan, om alle verbale en vooral ook non-verbale signalen van leerlingen op te vangen. Om ze te zien, te horen en een stem te geven. En ik weet niet of het iedereen zo vergaat, maar als ik met leerlingen in een lokaal bezig ben, staat de tijd stil. Hoef ik me nergens geestelijk op voor te bereiden. Ik hoef er alleen maar te zijn. En mezelf een beetje te delen met de leerlingen. Hopelijk voelen mijn leerlingen dat ook: in dit lokaal, bij deze les, ben ik hier en nu, ben ik samen met mijn vrienden en klasgenoten en ben ik me aan het ontwikkelen. En me even niet geestelijk aan het voorbereiden op wat dan ook. Ik ben, dus denk even niet. En dat is soms genoeg.  

Ik wens iedereen een hele fijne Kerstvakantie om opgeladen aan 2025 te beginnen! 

Elvira van den Hoek